Zapożyczenia z innych języków na stałe wpisały się w polską kulturę językową. Wiele terminów używamy codziennie, nie mając świadomości ich pochodzenia. Zapożyczenia językowe z języka niemieckiego stanowią sporą część języka polskiego, warto zatem zapoznać się z podstawowymi zwrotami, zaczerpniętymi od naszych zachodnich sąsiadów.
Najpopularniejsze germanizmy w języku polskim
Zapożyczenia obejmować mogą nie tylko pojedyncze terminy, ale również zwroty czy związki frazeologiczne.Słowa zaczerpnięte z języka niemieckiego określane są germanizmami i obecne są w zasadzie w każdej dziedzinie naszego życia. Są to m.in.:
arsenał das Arsenal
blacha das Blech
breja der Brei (papka, kleik)
brytfanna die Bratpfanne (patelnia)
burmistrz der Bürgermeister
cegła der Ziegel
cukier der Zucker
dach das Dach
farba die Farbe
flaszka die Flasche (butelka)
gmina die Gemeinde
grunt der Grund
gwint das Gewinde
hak der Haken
handel der Handel
jarmark der Jahrmarkt
kabel das Kabel
kajzerka die Kaisersemmel
kartofel die Kartoffel
kasa die Kasse
kielnia die Kelle
kiermasz die Kirmes
kino das Kino
kit der Kitt
knajpa die Kneipe
komin der Kamin
komoda die Kommode
lada der Laden
lochy das Loch
lufcik die Luft
luka die Lücke
plac der Platz
ratusz das Rathaus
regał das Regal
rura das Rohr
sala der Saal
smarować schmieren
sofa das Sofa
sołtys der Schultheiß
stempel der Stempel
szlafmyca die Schlafmütze
szlafrok der Schlafrock
sznurek die Schnur
szpachla der Spachtel
szufla die Schaufel
szuflada die Schublade
szyba die Scheibe
szyld das Schild
szynka der Schinken
warsztat die Werkstatt
wójt der Vogt
Historia germanizmów
Państwo polskie nierozerwalnie związane jest z krajem niemieckim. Historia obrazuje nam, jak wielki wpływ nasi zachodni sąsiedzi mieli na nasz kraj oraz odwrotnie. Germanizmy dotarły do nas jeszcze za czasów średniowiecznych. W okresie tym do Polski przybywali niemieccy handlarze i kupcy, posługujący się oczywiście językiem niemieckim. Używali oni własnych powiedzeń oraz pojęć, które zostały w obrębie naszego kraju aż do dnia dzisiejszego. Wiele zapożyczeń z języka niemieckiego wprowadzono również w okresie zaborów od 1772 do 1795 roku. Warto zaznaczyć, iż zachodnia część naszego kraju używa znacznie więcej germanizmów niż pozostała część Polski.
Zapożyczenia z języka niemieckiego w gwarach
Germanizmy obecne są także w gwarach charakterystycznych dla poszczególnych regionów Polski.
Gwara śląska
ajntopf (Eintopf) gęsta zupa, potrawa jednodaniowa
ancug (Anzug) garnitur
biglować (bügeln) prasować
canpasta (Zahnpaste) pasta do zębów
cufal (Zufall) przypadek
egal (egal) obojętnie
fachman (Fachmann) fachowiec
gardiny (Gardinen) firany
interesantny (interessant) interesujący
mitagpałza (Mittagspause) przerwa obiadowa
wic (Witz) kawał, żart
Gwara górnicza
fedrować (födern) wydobywać węgiel
gelender (Geländer) poręcz
gruba (Grube) kopalnia
mita (Mitte) środek
szychta (Schicht) dobowy czas pracy górnika
