Zapomniane języki Europy

Podział świata na odrębne oraz niepodległe państwa wiążę się z wieloma cechami charakterystycznymi, odróżniającymi dany kraj od pozostałych. Identyfikując się z miejscem, z którego pochodzimy, władamy określonym językiem, przyswojonym zazwyczaj we wczesnym dzieciństwie. Obecnie na świecie istnieje 195 państw, jednak liczba istniejących języków to około 6 tysięcy. Dlaczego? Bowiem wiele społeczności posługuje się innym językiem niż formalny język danego kraju. Dzisiaj przedstawimy zapomniane języki Europy, szczególnie narażone na wyginięcie.

Lokalne języki

Niewielkie społeczności – obejmujące zazwyczaj sąsiadów lub najbliższą rodzinę – niejednokrotnie komunikują się przy pomocy lokalnego języka. Nie jest to jednak język formalny, obowiązujący w państwie, w którym mieszkają. Znacznie trudniej jest troszczyć się o rodzimą kulturę, która obejmuje stosunkowo niewielkie grono osób. Wraz z biegiem lat lokalne języki narażone są na całkowite wyginięcie, gdyż posługują się nimi głównie osoby starsze.

Język manx

Manx jest częścią goidelskiej grupy języków celtyckich. Władają nim osoby zamieszkujące wyspę Man na Morzu Irlandzkim. Choć uznać można było, iż język manx został zapomniany w 1974 roku, w momencie śmieci jedynej osoby, dla której był on językiem ojczystym – na nowo został on wprowadzony do obiegu. Zaledwie 5 lat później, Brian Stowell napisał podręcznik do nauki manx. W następnych natomiast latach przetłumaczył na ten język „Alicję w krainie czarów” i napisał własną książkę. Obecnie manx przekazywany jest kolejnym pokoleniom oraz uczą się go głównie pasjonaci.

Język inari

Inari to lokalny język występujący w północnej Finlandii. Posługuje się nim niewielka liczba osób, zamieszkująca gminę o tej samej nazwie, dodatkowo uznawany jest on za język urzędowy w kilku placówkach. Ciekawostką jest fakt, iż opiera się na nim twórczość fińskiego rapera Amoc – syna działacza broniącego pamięci o inari.

 

Język ingryjski (iżorski)

Ingryjski wpisuje się w grupę bałtofińską języków uralskich. Był główną formą komunikacji pomiędzy mieszkańcami Ingrii, leżącej nad rzeką Newą. W 1936 roku ukazał się słownik języka iżorskiego; niestety Józef Stalin pragnął zupełnego pozbycia się iżorskiej kultury. Obecnie zaledwie garstka osób zna ingryjski, bowiem zastępowany jest on językiem rosyjskim.

Język instrorumuński

Instrorumuński jest odłamem języka romańskiego, którym władają mieszkańcy półwyspu Istria. Występuje on w dwóch odmianach – cicci oraz vlahi. Niejednokrotnie określa się go jako dialekt rumuński, jednak obejmuje on znacznie większą liczbę zapożyczeń słowiańskich. Ze względu na obecność wojen domowych w rejonach Istrii, wiele osób władających instrorumuńskim rozproszyło się po świecie, dlatego też jest on obecny w kilku państwach, chociaż włada nim niewiele ponad 1000 osób.

Język krymczacki

W krymczackim języku – odłamie języka ałtajskiego – komunikują się mieszkańcy Krymu, a w szczególności autochtoni z Półwyspu Krymskiego. Wraz z biegiem lat jego zapis ewoluował, bowiem początkowo stosowano alfabet hebrajski, następnie łaciński, natomiast obecnie cyrylicę. Niestety, większość ludzi znających język krymczacki zginęła podczas Holocaustu, dlatego też obecnie posługuje się nim około 200 osób.